Gastrointestinal sistemde kronik, tekrarlayıcı inflamasyona neden olan inflamatuar barsak hastalıklarından biridir ‘’Crohn Hastalığı’’. Ağızdan anüse kadar her hangi bir bölgeyi tutabilir. Sigara kullanımı, emzirme süresi, beslenme alışkanlıkları, ilaçlar, sosyoekonomik etmenler ve stres gibi çevresel faktörlerle ilişkili bulunmuştur.
Tıbbi beslenme tedavisi atakları azaltmak, yaşam kalitesini artırmak, kilo kaybını önlemek, makro ve mikro besin öğeleri kayıplarını engellemek amacı ile uygulanır.
Ülkemizde hastalık insidansı 1.4/100’dür.
Oluşan iltihaplar barsaklarda daralma nedeniyle karın ağrısına neden olur.
Tedavide aminosalisilat, sulfasalazin, kortikosteroid ve immunusüresif ilaçlar kullanılır.
Hastaların %30’u bu ilaçlara cevap vermede başarısızdır ve dayanma gücü zayıftır. Crohn hastalarının%50-70’i ilk 5 yıl içinde ameliyat geçirmektedir.
Sağlıklı beslenmeyi sürdürmek genel sağlığı ve iyileşmeyi destekler, bağışıklığı artırır, enerji seviyelerini yükseltir hatta bazı semptomları hafifletir.
Yaygın kullanılan gıda emülgatörleri ve yapay lezzet artırıcıları, crohn hastalarının mikrobiyotasında bulunan zararlı bakteriler olan E.coli’nin artmasına ve patojenik etkilerini desteklemelerine yol açmaktadır.
Akdeniz tipi beslenme hastalık riskini azaltırken, yüksek yağlı, rafine tahıllardan zengin, aşırı kırmızı et içeren, gazlı içeceklerin olduğu beslenme modeli riski önemli ölçüde artırmaktadır.
Crohn hastalarında bazı vitamin ve minerallerin eksikliği görülür. Bunlar;
B12, folat, A D E K vitaminleri, magnezyum, çinko, kalsiyum, potasyum, D vitamini dir.
Hastalığın remisyon dönemlerinde normal sağlıklı beslenme ilkeleri geçerlidir.
Alevlenme dönemleri için ise kişiye özel diyet planlaması yapılmalıdır. Genel bir ‘’diyet’’ yoktur.
Bu dönemlerde;
Şeker, yapay tatlandırıcılı ve şeker alkollü besinler
Laktozdan zengin besinler
Gaz oluşturan ve çiğ sebze/meyveler
Yüksek yağlı ve kızartılmış besinler
Kafein
Gazlı ve alkollü içecekler
günlük diyetten çıkarılmalıdır.
Bu dönemlerde enerji ve protein ihtiyacı artar.